کامران و هما

۱- مردان مخملی و منفعل زیادی دور و اطراف خودم می‌بینم، یا داستان‌شان را از زنان دوست و آشنا می‌شنوم. این یک بیماری رفتاری است که حتی بهترین ماها را هم آلوده خودش می‌کند. کامران یکی از این مردهاست.

۲- کامران در شروع رابطه‌های عشقی‌اش خجالت می‌کشد. می‌ترسد که حرفی بزند یا حرکتی بکند و باعث رنجش خاطر هما بشود، یا اینکه رفتارش اشتباه برداشت شود.

۳- یکی از ترس‌های بزرگ کامران این است که خشن، سنتی و عقب‌مانده به نظر برسد. مهم‌تر از اینها، می‌ترسد که ضد زن به نظر برسد.

۴- با اینکه تا به حال چندین دیدار داشته‌اند اما کامران هنوز می‌ترسد که علاقه‌اش به هما نمود فیزیکی پیدا کند. مثلن می‌ترسد واضح از قیافه و اندام و تیپ هما تعریف کند یا احیانن تماسی فیزیکی داشته باشند.

۵- به جایش کامران ساعت‌ها در مورد سینما و افسردگی‌اش صحبت می‌کند. هما منتظر «قدم» بعدی است.

۶- کامران نابینا است. از همان اولش نابینا بود. مدتهاست که کامران نشانه‌ها را نمی‌بیند. آن دست دادن اول آشنایی که به جای ۳ ثانیه ۵ ثانیه طول کشید را نفهمید. آن نگاهی که قُطری هال را طی کرده بود و «اتفاقی» رویش افتاده بود را درک نکرد. یا مثلاً آن سیگار دو تایی توی بالکن را، هیچ معنایی فراتر از این ندید که «دو نفر می‌خواهند سیگار بکشند و این میل‌شان به نیکوتین اتفاقاً هم‌زمان شده.» آخرش هم پیشنهاد دیدار اول را هما داد.

۷- کامران از خشونت و تجاوز بیزار است. از مردان متجاوز و خشن می‌ترسد و خیلی خوشحال است که خودش این‌طوری نیست و به زن‌ها تجاوز نمی‌کند.

۸- هما گاهی به من زنگ می‌زند. با اینکه بیشتر اوقات در مورد سینمای تارکوفسکی حرف می‌زد اما از وقتی با کامران آشنا شده مباحث‌مان به موضوعات پیش‌پا افتاده‌تری برگشته‌اند. هما گله می‌کند که کامران هیچ کاری را شروع نمی‌کند، حتی دستش را نمی‌گیرد و انگار همیشه یک فاصله ایمنی حداقلی را با بدن هما حفظ می‌کند. حتی هما در آخرین صحبت‌مان پرسید «آیا من بو می‌دهم؟» خندیدم و گفتم «نه عزیزم، این مغز کوچک کامران است که گندیده و بو می‌دهد، تو مثل همیشه بوی شکوفه‌های یاس آفریقایی می‌دهی.»

۹- کامران خودش نمی‌داند، اما مدت‌ها پیش یک دو قطبی در ذهنش شکل گرفته: مردها یا خشن و متجاوز و ضد زن هستند و یا منفعل و مخملی. یا حیوان هستند و یا انسان. صفر و یک، و حالت دیگری بین این دو قطب برایش متصور نیست. با توجه به خاستگاه اجتماعی‌اش و اینکه آدم با فرهنگ و اهل مطالعه‌ای است، کامران خیلی وقت پیش‌ها تصمیم گرفت که یک بدن‌ساز بی‌سواد نباشد و به جایش امروزی و فهیم و روشنفکر باشد.

۱۰- کامران چارچوب ذهنی‌اش شکل گرفته. البته فرایند «رشدش» متوقف نشده، هنوز می‌خواند و می‌بیند و می‌نویسد و بحث می‌کند و روی خودش کار می‌کند که آدم بهتری شود، که دیگران را بهتر بفهمد. اما هر چه دیگران را بیشتر می‌فهمد از فهمیدن خودش فاصله می‌گیرد. مدتهاست که «طبیعتش» به ذهنش سیگنالی نمی‌دهد. کامران مدتها پیش سیمی که از طبیعتش به مُخش وصل می‌شود را قطع کرده، یا شاید دیگران زحمت قطع کردنش را کشیده‌اند. کلن به وجود چنین سیمی آگاهی ندارد. سیگنال‌های طبیعی که از درونش صادر می‌شوند به در و دیوار می‌خورند. دیگر لذت فوق‌العاده‌ای که در تلاش، مبارزه و دستاورد نهفته است را نمی‌فهمد. به اینها برچسب حیوانی زده و به جایش لذت متوسط و تقلبی رعایت حریم‌ها را جایگزین این لذت‌های اصیل کرده.

۱۱- کامران نمی‌داند که بی‌نهایت گزینه، بی‌نهایت امکان بین این دو تا قطبی که تعریف کرده وجود دارد. کافی است ذهنش را رها کند، به خودش برگردد، و احتمالاً می‌بیند که خیلی ناخودآگاه مشغول اغواگری است و دیگر نه نیازی به بحث‌های بی سر و ته در مورد سینما است، نه روان‌شناسی و نه خودزنی برای جلب توجه. همه اینها می‌توانند ابزار باشند، اما صرفاً ابزار برای اغواگری، برای نزدیک شدن، برای رسیدن، برای جهش و برای دستاورد.

۱۲- کامران خیلی مواظب است؛ خشونت که فقط کتک زدن و فحاشی نیست، خشونت هزار تا سایه دارد. از کجا معلوم که اگر هما را ببوسد، او هم دلش می‌خواسته؟ اگر دستش به هما بخورد چطور؟ اگر هما واقعاً دلش نمی‌خواسته، اگر هما هنوز آمادگی‌اش را نداشته، آیا کامران به حریمش تجاوز نکرده؟ آیا با خشونتش، حق هما نسبت به بدنش را پایمال نکرده؟ اگر همین حرکت‌های بی‌اجازه، هما را از لحاظ روانی ویران کند، آن وقت آیا کامران هنوز می‌تواند خودش را «انسان» بنامد؟

۱۳- کامران حواسش نیست که این اخلاقیات صفر و یکی برای توده‌ها طراحی و تعریف شده‌اند تا همدیگر را پاره نکنند و نخورند. برای آنها جواب هم می‌دهد، لازم است. کافی‌ست کامران اراده کند و از کل آن توده و مناسبات‌شان و قوانین‌شان فاصله بگیرد، از روی‌شان بپرد، عبور کند. اما کامران علاوه بر چشم‌هایش، مدتهاست که پاهایش را هم از دست داده و توانایی حرکت ندارد.

۱۴- ممکن است کامران و هما به هم برسند، ممکن هم است نرسند. اما رسیدن یا نرسیدن‌شان احتمالاً به میزان خواستن هما و کاربلدی‌اش بر می‌گردد، و گرنه کامران این قدر متشخص و جنتلمن است که حاضر نیست هیچ گونه رفتاری انجام دهد که حتی سایه‌ای از امیال حیوانی فردی‌اش را داشته باشد. کامران برای مطمئن شدن از پایمال نکردن حقوق هما هیچ راهی ندارد جز انفعال، جز بی‌عملی، تا اینکه هما خودش عمل را شروع کند.

۱۵- مرحله ابتدایی و حساس شروع رابطه نقطه ضعف کامران است. اولین تماس دست، اولین بوسه، مقدمه‌چینی اولین سکس، اینهاست که کابوس کامران است. بارها شده که کامران وارد ماجرایی شده و بعد از چند هفته همه چیز فروکش کرده، چون تنش جنسی در هر شکل و شمایلی سرکوب شده و در نهایت اندرکنشی که روز اول آن همه خواستی بود معنی‌اش را به تدریج از دست می‌دهد و رابطه‌ای شکل نمی‌گیرد.

۱۶- اگر هما با درایت و پختگی افسار امور را دستش بگیرد و عاشق پخمه‌اش را هدایت کند و این دوران سخت اولیه بگذرد، مشکلات کامران حل می‌شود. بعد از این دوران بحرانی اولیه، اتفاقن امثال کامران مشکل چندانی برای ادامه رابطه ندارند. چون ادامه رابطه بیشتر حیطه مقررات است و مقررات چیزی است که کامران خوب بلد است.

۱۷- همین سختی برای آشنایی، برای برقراری و زنده نگه داشتن تنش جنسی، برای ایجاد رابطه، در نهایت باعث می‌شود که کامران با اولین یا دومین زنی که وارد رابطه می‌شود راضی می‌شود. احساس می‌کند طرفش را پیدا کرده. حواسش نیست که شاید هما موردی قراضه و تصادفی است. نمی‌فهمد که ماندنش در رابطه نه برای منفعت و لذت خودش بلکه برای ترس از پیدا نکردن موردی دیگر است.

۱۸- کامران بودن رقت‌انگیز است. من خودم سال‌ها کامران بودم. هنوز هم خودم را ول کنم لیز می‌خورم به سمت همان تفکرات ارتجاعی. بدی‌اش این است که آدم نارضایتی‌اش را به هزار چیز بی‌ربط نسبت می‌دهد اما قبول نمی‌کند که انفعال خودش است که این بلا را سرش آورده. دور و برش بدنسازهای بی‌سوادی را می‌بیند که یوزپلنگ‌های خوش خط و خال از سر و کول‌شان بالا می‌روند، بعد موجود اسقاطی کنار خودش را می‌بیند و به خودش می‌قبولاند که عوضش ما با فرهنگیم، ما باسواد و امروزی هستیم، ما عاشقیم.

تنها زیر لحاف چرکم است که به آرامش می‌رسم

به زودی از کارم استعفا می‌دهم و بر می‌گردم ایران. باید آپارتمانم را پس بدهم. با صاحب‌خانه‌ام دعوایم شده و معاملات ملکی دارد بین‌مان وساطت می‌کند. هر جفت‌شان دزد و بی‌تربیت و تازه به دوران‌رسیده هستند.

 

وقتی برگشتم ایران نمی‌دانم می‌خواهم چه کار کنم. چند تا ایده تجاری دارم. بیزنس. دلم می‌خواهد پولدار شوم. خسته شدم از فکر کردن به پول، به دخل و خرج، به اجاره خانه، به وام خانه. چند ماه پیش یکهو خیلی قوی شدم، پر از «نیروی زندگی». همان موقع شد که تصمیم گرفتم برگردم و تا ۳۵ سالگی به وضعیتی برسم که دیگر به پول فکر نکنم، بتوانم از پول عبور کنم. به عنوان اولین قدم می‌خواستم از فرودگاه یک راست بروم کلانتری و پاسبان بگیرم و بروم مستاجر ۱۴ ساله‌ی آپارتمان نظام‌آباد را بلند کنم، با اُردنگی بلندش کنم، همانی که ۱۳ سال است اجاره نداده و پدرم هم هر وقت موضوع را پیش می‌کشی به سقف نگاه می‌کند. الآن ولی دوباره قدرتم را از دست داده‌ام. نفهمیدم چطوری پنچر شدم. نگران استعفایم هستم. باید بروم توی اتاق شیشه‌ای رییسم. می‌خواهم بگویم پدرم مریض است و کسی نیست ازش مراقبت کند چون فرزندانش مهاجرت کرده‌اند غرب. ولی دروغ است. پدرم مریض نیست، پدرم سالم است، منم که مریضم. کلن مریضم، یک مریضی طولانی که اسمش زندگی است. برهه‌های کوتاهی دارم که قوی می‌شوم و امیدوار می‌شوم و فکر می‌کنم «تمام شد، پشت سر گذاشتمش» اما پُر پُرش این دوره‌های قدرت ۳-۴ ماه طول می‌کشند و باز دوباره انفعال و بی‌بُتگی، و ضعف؛ امواج ضعف از همه طرف رویم می‌ریزند.

 

چند هفته‌ای است که به آن لحظه‌ای فکر می‌کنم که باید بروم توی اتاق شیشه‌ای رییسم. ازش خجالت می‌کشم. انگار نمک‌نشناسم. انگار با استخدامم بهم لطف کرده‌اند و حالا من در کمال قدرنشناسی به‌شان می‌گویم که لطف‌تان را نمی‌خواهم، مال خودتان. انگار آنها کار را داده‌اند و من خوش‌شانس بوده‌ام که توی این بازار آشفته کار گیرم آمده. آنها آن بالا هستند و من این پایین لای لجن‌ها. آنها پول و تکه های غذا را می‌اندازند و من مثل یک سگ گرسنه می‌پرم هوا و لقمه‌های غذا و اسکناس‌ها را می‌قاپم. برای همین خجالت می‌کشم که می‌خواهم استعفا بدهم. فکر می‌کنم رییسم وقتی بشنود با لبخند دست به باسنم بکشد و بپرسد «دیگه سیر شدی؟»

 

ایران سه سال کار کرده بودم و فکر کنم چهار بار استعفا داده بودم. آن موقع‌ها پررو بودم. می‌گفتم اینجا برای من کوچک است، کارتان مسخره است، یا موقعیت بهتری پیدا کرده‌ام. دنبال «موقعیت بهتر» بودم. به یکی‌شان گفتم حوصله‌ام از کارم سر می‌رود و بیشتر مواقع بی‌کارم. هفت سال از آن دوران گذشته و الآن توی شرکت سرم که خلوت بشود خوشحال هم می‌شوم، توییتر می‌کنم و اینترنت‌گردی. هنوز هم حوصله‌ام از کار سر می‌رود. مگر می‌شود از کار تکراری حوصله آدم سر نرود؟ کارها هم که الزامن همگی تکراری تا «بازدهی» بالا برود. الآن ولی قضیه‌ی کار را جور دیگری می‌بینم: کار می‌کنم تا حقوق بگیرم و حقوقم تبدیل به اجاره خانه و مرغ و گوشت و برنج و پول رستوران و سینما و بلیط هواپیما می‌شود. به پول احتیاج دارم. پول و اسکناس را خیلی دوست دارم. وقتی پول دارم خوشحال و قوی و خوشگل هستم. پوند، یورو، دلار؛ اینها علایق من در زندگی هستند.

 

این سری به رییسم می گویم که مشکلم پدرم است، اما مشکل پدرم هم من هستم. پدرم می‌گوید برنگرد. می‌گوید صبر کن، بمان، جا می‌افتی، ایران خبری نیست. خودم هم می‌دانم خبری نیست. هیچ جا خبری نیست. مگر قرار است جایی خبری باشد؟ خبرها توی فیلم‌ها و توی اخبار هستند، جفت‌شان دور و بعید، جفت‌شان غیرواقعی. تهران هم هیچ خبری نیست. آلودگی هوا و ترافیک. هفت سال پیش که تهران بودم چشم‌هایم مدام قرمز می‌شدند، دکتر نفازولین داده بود برای شستشوی چشمم، از همین قطره‌ها که حشیشی‌ها می‌ریزند توی چشم‌شان. الآن که برگردم لابد سر چهار ماه کور می‌شوم. دیگر «کار» هم نمی‌توانم بکنم. نمی‌توانم قراردادهای کارمندی با شرکت‌ها ببندم. به خودم قول داده‌ام دیگر کارمند نشوم. سرمایه برای کار آزاد هم ندارم. چند تا ایده تجاری داشتم. برای نزدیکانم ساعت‌ها توضیح‌شان داده‌ام. اینجا نمی‌گویم‌شان چون می‌ترسم دزدیده شوند. ولی بهرحال توانایی عملیاتی کردن ایده‌هایم را هم ندارم. نمی‌توانم برای پول، برای زندگی کردن این قدر کله معلق بزنم. به خانواده‌ام گفته‌ام برگردم تا مدتی می‌خواهم استراحت کنم و کار نکنم. آنها نمی‌دانند که کلن نمی‌خواهم کارمندی کنم. فکرش را هم کرده‌ام، اگر زیاد در مورد «آینده» سوال بپرسند یا مادرم زیاد «غم مادرانه» بروز بدهد می‌گویم پاره‌وقت استخدام شرکت «لوله‌سازان نوین» شده‌ام. هفته‌ای سه روز به هوای «لوله‌سازان نوین» می‌زنم بیرون و می‌روم خانه دوست‌دخترم.

 

از آن طرف می‌ترسم دوست‌دخترم هم حوصله‌اش از دستم سر برود. وقتی خودم حوصله‌ام از دست خودم سر می‌رود چه دلیلی دارد که بقیه مردم با من سرگرم بشوند؟ به اینها که فکر می‌کنم پکر می‌شوم. دوست‌دخترم تنها امیدم است. اولین باری است که این‌طور عاشق کسی شده‌ام. اما بعد از ۳-۴ ماه پریشب‌ها فهمیدم این یکی را هم گند می‌زنم تویش، همان‌طوری که قبلی‌ها را گند زدم. زن سابقم می‌گفت «تو لیاقت منو نداری.» خودم هم همین‌طور فکر می‌کنم. یعنی فکر می‌کنم لیاقت هیچ کسی را ندارم، دقیقن برای همین است که بدون استثنا هر وقت لب سکوی مترو و قطار می‌ایستم به پرت کردن خودم روی ریل‌ها فکر می‌کنم.

 

فکر می‌کردم بعد از دفاع فوق‌لیسانسم اتفاق خارق‌العاده‌ای می‌افتد. روز دفاع عباس داشت عکس می‌گرفت. زن سابقم زیردستی پلاستیکی بین استادها پخش کرده بود و به‌شان دانمارکی تعارف می‌کرد. دکتر خزاعی سه تا دانمارکی برداشت و دو تا سن‌ایچ. من دفاع کردم و هیچ اتفاق خارق‌العاده‌ای نیفتاد. ۱۹/۵ شدم. یکی از داورها بهم کار پیشنهاد کرد. شرکت دولتی بود و فرایند استخدامش طول می‌کشید. من می‌خواستم بروم کیش. تنها. یک روز بعد از دفاع نشسته بودم خانه، هنوز کار استخدامم درست نشده بود و معلوم هم نبود درست بشود. کانال چهار فیلم کنت دو مونت کریستو را نشان می‌داد. هیچ کس خانه نبود. من کره عسل و بربری یخ‌زده خورده بودم و فکر کنم خوشحال بودم. تلفن زنگ زد. خاله‌ام بود که با مادرم کار داشت. مادرم سر کار بود. خاله‌ام لابد می‌دانست. من هم که بی‌کار توی خانه. کلی برایم دل‌سوزی کرد و گفت «خاله جون بجنب.» هفته بعدش هشت صبح سر کار بودم. کیش هم نرفتم، لابد وقت نشد. کنت دو مونت کریستو هم نفهمیدم فرار کرد یا توی آن زندان تاریک پوسید. از آن روز تا امروز دقیقن نمی‌دانم چطور گذشت. کار و درس، یک رابطه مسخره که آخر سر پاره شد، همین. هنوز دلم می‌سوزد که کیش تنهایی را نرفتم و تقریبن مطمئنم همان روزی که خاله‌ام زنگ زد، همان روز من سر یک دوراهی ایستاده بودم اما حتی وجود این دوراهی را ضبط هم نکردم، ندیدمش، فقط یک راه را دیدم و همان را رفتم، راه پوسیدگی.

 

قدیم‌ترها جابجایی، عوض کردن کار و شهر و کشور، همین ها هیجانی داشت که کمک می‌کرد یک امیدی داشته باشم. الآن هیچ هیجانی نیست، این کارها و تغییر و تحول‌ها بیشتر مضطرب و ملتهبم می‌کنند. مثلن الآن از بس به استعفایم، به برگشتن به ایران، به جدایی از خواهرم فکر کرده‌ام قلب‌درد گرفته‌ام. مدام قلبم را می‌مالم و ترس برم داشته مثل عمویم در ۳۳ سالگی سکته کنم. خواهرم را نبینم چه کار کنم؟ می‌دانم الآن درست نمی‌فهمم چه بلایی سرم می‌آید، ولی حتی همین الآن هم می‌دانم که له و لورده خواهم شد. پریشب‌ها بیرون بود، من وقت خوابم بود و خزیده بودم زیر لحاف. کلید انداخت و با هوای سرد و یک عالم هیجان آمد توی اتاق. پالتوی سیاهش را داشت آویزان می‌کرد توی کمد و من نمی‌دانم چطوری، اما متوجه شدم این زن خوشگل و فوق‌العاده‌ای که جلویم ایستاده در حقیقت همان دختر بچه نق‌نقوی شش ساله‌ای است که یک عروسک پاره زده زیر بغلش و دامنی صورتی پوشیده که جای قلاب کمربندش یک ستاره دارد، همان دختربچه‌ای که دامنش همیشه همان بود، همیشه همان، چون رویش ستاره داشت. پالتویش را آویزان کرد و با هیجان داشت ماجرای آخرین تیک زدنش را می‌گفت و من فکر می‌کردم این‌طوری که نمی‌شود، نمی‌توانم به همین سادگی دیگر نبینمش. بعضی مسائل هزار تا بُعد پیچیده دارند، از هزار تا زاویه مختلف می‌شود نگاه و تحلیل‌شان کرد. اما ته تهش یکهو واقعیت مثل یک طوفان بی‌بند و بار می‌آید و تمام آن تحلیل‌های پیچیده را از بین می‌برد و پشت سرش یک خرابه جا می‌گذارد. پشت آن طوفان آدم تازه اصل ماجرا را می‌بیند: اینکه چطوری می‌توانم نبینمش؟

در مورد ناپدید شدن

در کتاب برف بهاری، یوکیو می‌شیما داستانی از چند هزار سال پیش در مورد یک مرد بودایی را تعریف می‌کند که با زن و بچه‌هایش زندگی می‌کرده. مرد پس از مدتی زندگی تصمیم می‌گیرد خانواده‌اش را ول کند و برود. خانواده‌اش می‌مانند و خب طبعن زندگی‌شان سخت‌تر می‌شود. برای امرار معاش مجبور می‌شوند نصف اتاق‌های خانه را به مردانی غریبه اجاره بدهند. مردی که از زندگی بریده بود هم هیچ خبری از خانواده‌اش نداشته و کار خودش را می‌کرده؛ و بعد از یک عالمه سال تبدیل به یک قوی خیلی خوشگل با پرهای طلایی می‌شود. اما قوی پر طلا بعد از چند سال یاد زندگی سابق و زن و بچه‌هایش می‌افتد. می‌رود دور خانه‌ی قدیمش پرواز می‌کند. می‌بیند که آنها فقیر شده‌اند، جای کافی ندارند و باید به مردان مستاجرشان خدمت کنند و وضعیت سختی دارند؛ خلاصه اینکه زندگی سوار کول‌شان شده. قوی پر طلایی هم از این وضع ناراحت می‌شود و می‌رود لب پنجره‌شان می‌نشیند و یک پر طلا برای‌شان می‌گذارد و بعد پرواز می‌کند و می‌رود. زن کلی خوشحال می‌شود، پر را بر می‌دارد و می‌فروشد و می‌زند به زخم زندگی. فردایش قو دوباره بر می‌گردد و یک پر طلای دیگر برای خانواده‌ی قدیمش می‌گذارد. هر روز داستان‌شان به همین منوال بوده. بچه‌ها هم یواش یواش با قو دوست می‌شوند و وقت‌هایی که قو می‌آید با هم بازی می‌کنند. وضع مالی خانواده هم یواش یواش خوب می‌شود و مردان مستاجر را رد می‌کنند. اما با این حال زن هنوز کمی نگران بوده؛ یک روز با خودش فکر می‌کند که حالا گیریم این پرنده برود و برنگردد و دیگر خبری از پرهای طلای روزانه نباشد. نقشه‌ای می‌کشد و یک روز سر موقع همیشگی که قو آمده بوده زن از پشت سر به پرنده نزدیک می‌شود و گونی روی سرش می‌کشد و می‌اندازدش توی یک بشکه. فردایش می‌رود سراغ بشکه به قصد اینکه همه‌ی پر‌های طلای قو را یک جا بکند و خیالش راحت شود؛ دیگر نگرانی از بابت آمدن یا نیامدن پرنده نداشته باشد. اما در بشکه را که باز می‌کند می‌بیند پرهای قو همه‌شان سفید شده‌اند، مثل پرهای قوهای عادی. قو هم از فرصت استفاده می‌کند از بشکه می‌پرد بیرون و از پنجره‌ی خانه فرار می‌کند. بال‌هایش را باز می‌کند، از زمین دور می‌شود و اوج می‌گیرد، در آسمان پرواز می‌کند، جایی وسط اوج گرفتنش دوباره پرهایش همگی یک دست طلایی می‌شوند، قو دورتر و دورتر می‌شود یواش یواش به یک نقطه تبدیل می‌شود و بعد ناپدید می‌شود.

من از وقتی این داستان را خواندم قفلش شده‌ام، همه‌اش به «ناپدید» شدن قو فکر می‌کنم و بعد از چند روز تازه نکته داستان را فهمیدم. نکته‌اش در مورد مواجهه با آدم‌های هار است، و به طور کلی‌تر در مورد مواجهه با آدم‌ها و مسائل پست است. باید فرار کرد. قوی پرطلایی حتمن می‌توانسته منطقی با زن بحث کند که نگران نباش، نیازی به این کارها نیست و من خودم هر روز می‌آیم و یک پر طلا برایت می‌گذارم. یا مثلن می‌توانسته چندتا پر طلا برای‌شان بگذارد تا امورات خانواده‌اش بگذرد و بعد برود. یا حتی می‌توانسته به زن حمله کند و شل و پلش کند، چشم‌ و چارش را در بیاورد. ولی هیچ کدام از این کارها را نکرده و به جایش در اولین فرصت فرار کرده، حتی پشت سرش را هم نگاه نکرده، بحث نکرده، دلیل نیاورده، دعوا نکرده، متقاعد نکرده. این داستان در مورد بد بودن بخل و تنگ‌نظری و مال‌پرستی زن نیست، در مورد والا بودن عمل فرار و ناپدید شدن است، در مورد عبث بودن تلاش برای تغییر طبیعت پست و نازل آدم‌ها است. حتی صحنه‌ی آخر داستان در مورد وضعیت زن نیست، ندامت و پشیمانی احتمالی‌اش را توضیح نمی‌دهد، چون آن زن ذاتن موجود نامهمی است، حتی ارزش این را ندارد که راوی وضعیتش را بازگو کند تا بقیه درس بگیرند. اصلن کل جذابیت داستان، زاویه‌ی نگاه راوی است و اینکه راوی انگار یک سری مسائل را بالکل «نمی‌بیند» چون لابد به نظرش پیش پا افتاده هستند، حتی وجود این مسائل و آدمها را ضبط نمی‌کند چه برسد که بخواهد تفسیرشان بکند و از دل شکست‌شان تعالیم اخلاقی بیرون بکشد. به جایش صحنه‌ی آخر داستان پرواز و اوج گرفتن قو را شرح می‌دهد، چون داستان در مورد نگاه نکردن به پشت سر و ندیدن موضوعات و موجودات مبتذل دنیا است، در مورد ندیدن و عبور از روی قارچ‌ها و کرم‌ها و هاگ‌هاست، در مورد ناپدید شدن است. تازه، ناپدید شدن قو هم از روی ضعف نیست، دقیقن بر عکس، اوج گرفتن است، عبور کردن است، حتی حین اوج گرفتنش قو دوباره سر تا پا طلایی می‌شود و هیچ بعید نیست که آن قدر اوج بگیرد تا به خود خورشید تبدیل شود.

تام یورک خواننده گروه رادیوهد هم در ترانه‌ی فوق‌العاده‌ی «چگونه به طور کامل ناپدید شویم» ظاهرن در مورد همین موضوع، در مورد ناپدید شدن حرف می‌زند؛ اما فقط ظاهرن. تام یورک دلایل نارضایتی‌اش را بیان نمی‌کند، اما سربسته اشاره می‌کند که از «وضعیت» ناراضی است، زندگی‌اش را باور نمی‌کند و بعد انگار از خودش جدا می‌شود و می‌گوید: «اون، اونی که اونجاست، اون من نیستم، من اونجا نیستم.» اما مسیر حرکتش، مسیر این «جدا» شدنش درست برعکس مسیر حرکت قوی پرطلایی است؛ آنجایی که قو اوج می‌گیرد تام یورک پایین می‌رود، آنجایی که قو دوباره توی آسمان «رنگ» می‌گیرد تام یورک همان تتمه رنگ خاکستری‌اش را هم از دست می‌دهد و بی‌رنگ می‌شود، آنجایی که قو حتی زحمت نگاه کردن به پشت سرش را هم نمی‌دهد و فقط به بالا نگاه می‌کند تام یورک هنوز دارد ضجه می‌زند و از «وضعیت» می‌نالد و می‌گوید «من آنجا نیستم،» انگار هنوز باور نکرده،انگار هنوز امید دارد. آدم حتی شک می‌کند که نکند ناله‌های تام یورک در حقیقت خطاب با پشت سری‌هایش است، دارد گله‌گی می کند تا بشنوند و خودشان را اصلاح کنند تا او دوباره برگردد، همه چیز اصلاح شود و دیگر هی فکر نکند که «آنجا نیست». حتی اگر جدی جدی قصد تام یورک «رفتن» است، باز هم رفتنش با ناپدید شدن قو فرق دارد؛ انگار صرفن خجالت می‌کشد که از خودکشی حرف بزند، به جایش با لغات بازی می‌کند و در مورد ناپدید شدن حرف می‌زند اما ناپدید شدنش عین مردن است، ترانه‌اش هم نوحه‌ای است که خودش قبل از مرگ برای خودش می‌خواند. قوی پر طلایی قطعن نیازی به نوحه ندارد، حتی نیازی به ترانه ندارد؛ چون که عبورش، اوج گرفتنش، دوباره رنگ گرفتنش و ناپدید شدنش خودش خوش‌آهنگ‌ترین سرود زندگی است.

There are several ways to love, but unfortunately there’s only one way to die*

آزمون دوام هر اتفاقی توی این دوران به خصوص از زندگیم اینه که «آیا من رو یادش می‌اندازه؟» اگر جواب منفی باشه اون اتفاق و اون لحظه از زندگیم به سرعت پاک می‌شه. مثلن وقتی ماموریت رفته بودم بلژیک، همون بعد از ظهری که بیکار بودم رفتم توی اون شهر کوچیک یه چرخی بزنم. هوا خیلی سرد بود. بچه‌ها توی میدون شهر روی یخ اسکیت بازی می‌کردن و مادرهای نگران و میان‌سال‌شون دور محوطه اسکیت وایساده بودن، به نرده‌های پیست اسکیت تکیه داده بودن. بچه‌هاشون رو نگاه می‌کردن. من هم پنج دقیقه نگاه‌شون کردم و بعد یه کم اون‌ورتر یه کلیسای بزرگ دیدم. رفتم دورش راه رفتم و به سنگ‌بری‌هایش نگاه کردم. خلوت بود، یه بعد از ظهر زمستونی توی یه شهر سرد. وسطای دور زدنم، روبروی ضلع غربی کلیسا یه مغازه کوچولو دیدم که تعطیل بود. پشت ویترینش یه ساعتی گذاشته بود. ساعت کنار تخت. نکته‌ش این بود که طراحیش خیلی مینیمال بود. بدنه‌ش مربع بود، سفید با عددهای سیاه و ساده. دوستش داشتم. بعد خواستم بخرمش. برای کی؟ فکر کردم من که جا و مکان درست ندارم، اجاره‌نشینم، نباید خنزر پنزر جمع کنم. بعد زیر لب گفتم برای فلانی. اما خب می‌دونستم ایده‌ی مسخره‌‌ایه، من که اصلن معلوم نیست کی ببینمش، بعدش هم ساعت به چه دردش می‌خوره، اصلن شاید داره ساعت کنار تخت؟ بعد احساس بدبختی کردم از اینکه حتی نمی‌تونم یه هدیه برای دوست‌دخترم بخرم. حالا کل این صحنه، کل این اتفاق بی‌ارزشه اما چون یه جایی یه جوری به فلانی مربوط شده دیگه می‌دونم تا پونصد سال دیگه هم یادمه. می‌دونم بعدن این بعد از ظهر رو برای آدمای دور و برم تعریف می‌کنم و بعد هی همه می‌پرسن خب بعدش چی؟ می‌گم بعدش هیچی، بعدش دستامو بیشتر فرو کردم توی جیب‌های گشاد کاپشنم و رفتم دوباره بچه‌های اسکیت‌باز و مادرهاشون رو تماشا کردم. لابد آدم‌های دور و برم می‌گن خب که چی؟ چی بود نکته‌ی داستانت؟ خودم هم نمی‌دونم نکته‌ش چی بود فقط می‌دونم همین که اون بعد از ظهر توی اون شهر سرد یه جوری بهش «مربوط» شده بودم دیگه کل اون تصویر برایم موندنی می‌شه. می‌دونم کل ماموریت بلژیک به زودی از ذهنم پاک می‌شه. همه‌ش، همه‌ی جزییاتش پاک می‌شن، می‌دونم اسم شهر رو فراموش می‌کنم، اون ایستگاه قطار دودگرفته و متروکش رو فراموش می‌کنم، مادرها و بچه‌های ننرشون رو فراموش می‌کنم، ولی ساعته یادم می‌مونه، اینکه خواستم برایش بخرمش، و اینکه دیدم نه نمی‌شه، اینکه دیدم چقدر محدودم چقدر دست و پایم بسته‌س.

امیل چوران یه جایی می‌گه غم و شادی بتهوون اونجایی شروع می‌شه که مال بقیه تموم می‌شن. می‌گه غم و شادیش اون‌قدر عمیقن که دلیلی ندارن. بعد می‌گه هر چیزی که توی ما فوق‌العاده‌س دلیلی نداره، چیزهای عمیق از خارج ا ز ما نمی‌آن که دلیل داشته باشن. من فکر کردم این ماجرا هم برای من همینه. این‌قدر فوق‌العاده است که نمی‌تونه دلیلی داشته باشه، یه رابطه‌ی علت و معلولی توی دل این جوری که دوستش دارم نهفته نیست. حتی اگه نتونم درست این ماجرا رو بفهمم و تحلیلش کنم به این تن نمی‌دم که با عقل و استدلال عقب‌مونده‌م سعی کنم توضیحش بدم. به همین بسنده می‌کنم که «اوه چه خفن» و بعد می‌شینم ازش لذت می‌برم.

چرا جدی‌تر در مورد مهاجرت به قسطنطنیه فکر نمی‌کنی؟

دوشنبه

یک و نیم بعد از ظهر – استارباکس

یک قهوه آمریکانوی سفید سفارش داده‌ام. گاهی این را سفارش می‌دهم و گاهی چایی. بعد خودم توی چایی شیر و شکر می‌ریزم. این مدل انگلیسی است، ته دلم را هم می‌گیرد چون نهار توی شرکت نان خالی خورده‌ام و بعد زدم بیرون. گاهی گارسن‌های استارباکس خودشان یک ظرف کوچک عسل هم مجانی می‌دهند که بریزیم توی چایی و قهوه‌مان. این حیله‌شان است که بگویند آدم‌های خوبی هستند، بگویند پول برای‌شان مهم نیست بلکه «قهوه» برای‌شان مهم است. البته آن بدبخت‌هایی که پشت دخل ایستاده‌اند، آنها که چیزی نمی‌فهمند، آنهاکه ذهن‌شان به این حیله‌های ریز نمی‌رسد، این حیله‌ها محصول فکری رییس روسای‌شان است. بازاریابی. چند وقت بعد هم مدیرعامل‌شان می‌رود کنفرانس «تد» و در حالی که آستین‌هایش را تا زیر آرنج لوله کرده می‌ایستد روی سن و تکنیک‌های بازاریابی‌شان را توضیح می‌دهد. من هم توی اینترنت تماشایش می‌کنم و بیش از پیش از خنگ بودن خودم بدم می‌آید. اما آنهایی که پشت دخل ایستاده‌اند، آنها هم مثل ما بدبخت هستند. با یک حقوق حداقلی کار می‌کنند. فکر می‌کنند شرایط‌شان «موقتی» است اما کور خوانده‌اند، آنها هم مثل ما تا ابد سر جای‌شان باقی می‌مانند. این رویاپردازی‌شان به خاطر این است که مغزشان زایل شده، این‌قدر یک جمله را تکرار کرده‌اند که مغزشان زایل شده: روزی ده هزار بار لبخند می‌زنند و از مشتری می‌پرسند چه قهوه‌ای می‌خواهید. شب‌ها هم وقتی دارند مسواک می‌زنند توی آینه به خودشان لبخند می‌زنند و با همان دهان کفی که کف‌هایش شُره کرده روی پوزه‌شان از خودشان سوال می‌کنند «قهوه عادی می‌خواهی یا قهوه اتیوپیایی؟» هر بار از من می‌پرسند اول مکث می‌کنم، آنها فکر می‌کنند مکثم یعنی اینکه توضیحات بیشتری در مورد قهوه اتیوپیایی می‌خواهم و تندی ادامه می‌دهند: «قهوه اتیوپیایی محصول جدیدمان است، طعمش فوق‌العادس، ۲۰ پنس گرونتره ولی فوق‌العادس، می‌خوای امتحان کنی؟» من هیچ تمایلی ندارم قهوه اتیوپیایی بخورم، مکثم هم دلیلش این است که شنیدن نام «قهوه اتیوپیایی» زندگی و زمان را متوقف می‌کند و من عملی برای به جریان انداختن دوباره‌ی زمان به ذهنم نمی‌رسد. راستش اصلن تمایلی ندارم قهوه بخورم، یا چایی، یا هر نوشیدنی دیگری. فقط دوست دارم از شرکت بزنم بیرون و جایی بنشینم. اگر اجازه می‌دادند بدون سفارش قهوه بنشینم عالی می‌شد. هوا که گرم بود می‌رفتم پارک، اما زمستان‌ها یا باید بروم استارباکس یا می‌روم کلیسا. استارباکس که می‌آیم گاهی با خودم یک مجله می‌آورم یا کتاب. گاهی هم چند ورق کاغذ چرک‌نویس می‌آورم و با یک روان‌نویس سبز نوک‌نمدی برای دوست‌دخترم نامه می‌نویسم. بعد که بر می‌گردم شرکت نامه‌ها را اسکن می‌کنم و برایش ایمیل می‌کنم. معمولن حواسم هست موقع اسکن کردن کسی با دستگاه پرینتر-اسکنر کاری نداشته باشد و خودم تنها توی اتاقش باشم؛ چون دوست ندارم دست‌خط فارسیم را ببینند. دوست دارم فکر کنند دارم مدارک فنی و کاری اسکن می‌کنم. تا حالا کسی مچم را نگرفته. شاید هم دیده‌اند ولی به رویم نیاورده‌اند. این هم ایرادی ندارد؛ ببینند ولی به رویم نیاورند، سوالی نکنند زر زر نکنند و هی نگویند خط پرژین چه قوس‌های قشنگی دارد؛چون خط پرژین قوس‌های قشنگی ندارد،آن قوس‌هایش هم مال این است که مرض‌هایمان را لا به لایش قایم کنیم.

شب‌ها عین یک حیوان تیرخورده و خسته می‌خوابم. تا چشم‌هایم را هم می‌گذارم خوابم می‌برد. طرف‌های قبل از هفت صبح از شدت سرما از خواب می‌پرم. خواهرم نیست و لحاف او را هم آورده‌ام توی تخت خودم و به عنوان لحاف دوم می‌اندازم رویم. وقتی دوباره گرم می‌شوم خوابم می‌برد. ساعت هشت موبایل زنگ می‌زند و هر روز صبح که بیدارم می‌کند فکر می‌کنم از گوش‌هایم خون می‌آید. هشت ساعت خوابم تکمیل شده اما هنوز خوابم می‌آید. ۳۲ سالم است و دکترا دارم، پس چرا نمی‌توانم هر چقدر که دوست دارم بخوابم؟ می‌دانم به دکترا ربطی ندارد ولی خب پس این دکترا به چه چیزی ربط دارد؟ وضعیت چه چیزی را درست کرده؟ به چه درد من می‌خورد؟ برای اینکه بتوانم صبح‌ها هر چقدر دوست دارم بخوابم دقیقن چه درسی باید بخوانم، چه مدرکی باید بگیرم، چه کار باید بکنم؟ احساس می‌کنم کوچکترین جزییات زندگیم از کنترلم خارجند. ساعت خوابم دست خودم نیست، آدم‌هایی که دوست دارم را نمی‌توانم ببینم، هوا سرد است و من مدام دارم فین فین می‌کنم، پول‌هایم را نمی‌دانم چه کار می‌کنم. پول‌هایم را حتی نمی‌بینم. فقط یک سری عدد هستند که می‌دانم وارد فضایی ناشناخته می‌شوند. اسم این فضای ناشناخته حساب بانکی من است. من از طریق اینترنت به حساب بانکی‌ام وصل می‌شوم، اما نمی‌دانم آیا واقعن حساب بانکی من وجود فیزیکی دارد یا صرفن یک تعریف انتزاعی است. یعنی بانک من واقعن یک اتاقکی دارد که توی آن از پول‌های من نگهداری می‌کند؟

تنها کاری که نمی‌کنم زندگی است. دقیقن به همین دلیل ادامه می‌دهم چون هنوز فکر می‌کنم روزی می‌رسد که «زندگیم» را شروع می‌کنم. دقیقن نمی‌دانم آن روز چه روزی است و کی فرا می‌رسد ولی باید فرا برسد. فرا نرسیدنش غم‌انگیز است. حتی همین الآن هم دیر شده. امیدوارم زودتر فرا برسد، آن روز من جشن می‌گیرم، کله معلق می‌زنم و روی دست‌هایم راه می‌روم و هیچ وقت هم با پاهایم روی زمین بر نمی‌گردم.

خدمات متقابل شرکت و کارمند

من شرکتم رو دوست دارم. شرکت بهم کار داده، سر برج بهم حقوق می‌ده. بهم میز و صندلی و کامپیوتر داده. اجازه می‌ده هر روز هر چقدر دلم می‌خواهد توی شرکت بشینم پشت میزم. من خودم دیگه عادت کردم هشت صبح بیام تا پنجِ عصر. توی شرکت کلی دوست و رفیق دارم. با بقیه مهندس‌ها گپ می‌زنیم. اونها هم میز و کامپیوتر دارن و همه‌مون کنار هم توی سالن بزرگ و پرنور می‌شینیم. شرکت به ما صندلی چرخون داده. می‌شه ارتفاع نشیمن‌گاه و زاویه‌ی پشتی‌اش رو تنظیم کرد تا کمرمون درد نگیره. شرکت بهمون مداد و خودکار و ماژیک فسفری می‌ده. کاغذ چسبونکی می‌ده تا چیزهای مهم رو یادداشت کنیم. هم مداد نوکی می‌ده هم نوکِ مداد نوکی می‌ده. حتی ماشین حساب هم می‌ده. محیط شرکت امنه. دم در ساختمون سه تا نگهبان گنده و مهربون با کت و شلوار سیاه نشستن. همه باید کارت بزنن بیان تو برای همین آدم غریبه نمی‌تونه بیاد تو. مگر اینکه برای مصاحبه کاری اومده باشه. اگه شانس بیاره اون هم مثل ما استخدام می‌شه. شرکت با استخدامی‌های جدید هم مهربونه، به اونا هم میز و کامپیوتر و مدادنوکی و کاغذ چسبونکی می‌ده. همه‌مون ایمیل معتبر شرکتی داریم. شرکت از همه‌مون عکس‌های پرسنلی با کراوات گرفته، با هزینه خودش. اینها رو توی یه کتابچه‌ی خوشگل و براق چاپ می‌کنه. همه‌مون کنار هم. شرکت توالت و دستشویی داره. بدون پول دادن می‌شه رفت ازشون استفاده کرد هر چند بار که بخوایم هم می‌شه سیفون کشید. صابون مایع هم گذاشته. تازه، دستمال کاغذی‌های کلفت هم گذاشتن که دست‌هامون رو خشک کنیم. من همیشه دو تا بر می‌دارم، اینجوری دستام خشکِ خشک می‌شن. شرکت هم می‌دونه زیادی دستمال بر می‌دارم اما لبخند می‌زنه چون لارژه، این اعداد و ارقام براش مهم نیست. سه ساعت یه بار هم یه مرد مکزیکی مهربون میاد سطل آشغال دستشویی رو خالی می‌کنه و کف توالت‌ها رو تی می‌کشه. برای همین توالت همیشه تمییزه، نه مثل تولت خونه‌مون که پر از عقرب و کروکودیل هستش. یا مثلن هیچ‌وقت قطرات ادرار خشک شده همکارها رو لبه‌ی کاسه توالت شرکت نمی‌بینی چون شرکت حواسش هست و نظافتچی مهربون رو مرتب می‌فرسته. تازه، شرکت آشپرخونه هم داره. تویش یخچال هم داره. می‌تونیم از خونه غذا بیاریم برای نهار و توی یخچال نگه داریم. پول برقش رو خود شرکت می‌ده. چایی و قهوه هم فت و فراوون هست. اگه روی لیپتونش یه عالمه شیر بریزی دیگه خوشمزه می‌شه، دیگه کدر نیست. قهوه هم داره، هم فیلتر و هم نسکافه. هر چقدر بخواییم می‌تونیم شیر بریزیم توی چایی و قهوه‌مون. شکر هم همین‌طور. کنتور نمی‌اندازن که، همون‌جا هست برای استفاده ما. شرکت گاهی بیسکوییت هم می‌ذاره و ما کارمندا سریع دور ظرفش جمع می‌شیم. بیسکوییت‌هایی که یه لایه شکلات دارن خیلی زود تموم می‌شن. شرکت می‌دونه ما بیسکوییت شکلاتی دوست داریم برای همین فرداش هم دوباره قوطی رو تا کمر پر از بیسکوییت شکلاتی می‌کنه و ما کارمندا می‌ریم می‌خوریم. شرکت اول هر هفته میوه هم می‌خره و می‌ذاره توی کشوی پایینی یخچال. بعد هر وقت بخوایم می‌ریم هر چی بخوایم بر می‌داریم و می‌خوریم. ولی خب موزها زود تموم می‌شن. بعضی کارمندها موز رو همون دوشنبه صبح اول وقت بر می‌دارن و می‌ذارن کنار میز کارشون یا توی کشوی میزشون. طرف‌های چهارشنبه دیگه موز قشنگ رسیده و پوستش نازک شده، آماده‌س که بره توی شکم کارمند و بهش قوت بده. شرکت آب آشامیدنی هم تامین می‌کنه. یعنی می‌تونیم لیوان‌مون رو بگیریم زیر شیر آب و پر کنیم و بعد سر بکشیم. حتی اگر لیوان نداشته باشیم چندتا لیوان عمومی هم داره شرکت. من خودم از اینها استفاده می‌کنم و تا حالا هم مریض نشدم، چون رعایت بهداشت و ایمنی یه اصله توی شرکت، برای همین عصرها که ما بر می‌گردیم خونه‌هامون تا استراحت کنیم و برای کار فردا صبح آماده بشیم یه آدم سیاه‌پوست مهربون می‌آد و ظرف‌ها رو می‌چینه توی ماشین ظرفشویی شرکت تا تمییز و ضدعفونی بشن. تازه، قرص ماشین رو هم خود شرکت می‌خره و در اختیارش می‌ذاره، یعنی بگی یه قرون از جیب آقای سیاه‌پوست می‌ره؟ نه نمی‌ره، همه چیز رو شرکت می‌ده. یا مثلن لوازم کار. شرکت بهمون پوتین ایمنی می‌ده، از اینایی که نوک پنجه‌شون آهن سفت داره. این‌جوری اگه بریم کارگاه و یه چیز سنگین بیفته روی پامون یا مثلن یه جرثقیل گنده از روی پامون رد بشه همه چیز ایمنه. یا مثلن کلاه ایمنی هم می‌ده، اگه توی کارگاه یه بار هفت تنی از قلاب جرثقیل در بره و بیفته روی سرمون دوباره ما ایمنی داریم. این چیزها برای شرکت مهمه. من شرکتم رو دوست دارم. اونها هر سال توی یه باغ خارج از شهر مهمونی می‌گیرن و کارمندها و زوج‌هاشون رو دعوت می‌کنن. مجانی می‌خوریم و می‌نوشیم و می‌رقصیم تا خود صبح، با زوج‌هامون. قبل از شام رییس‌مون از روی یه  مقوای کوچک یه متنی رو می‌خونه. توی اون متن همه‌ش از ما تشکر شده، یعنی شرکت علاوه بر اینکه هزینه مهمونی رو می‌ده ازمون تشکر هم می‌کنه. بعد از سخنرانی که دیگه اشتهای مای تیز شده شام را می‌آرن. تازه بعدش هم دسر. من پارسال و سال قبل‌ترش زوج نداشتم، گفتم می‌شه خواهرم رو بیارم؟ هر دو سال رو گفتن آره. منظورم اینه که منعطفن. پول خواهرم رو هم دادن. صبحونه و شام و نوشیدنی و دسر و جای خواب و اینا. توی مهمونی با همکارام و زوج‌هاشون خوش و بش می‌کنیم. انگار دیگه ما و شرکت نداریم. همه یه خانواده بزرگیم. توی مهمونی پارسال حتی همه با هم رفتیم استخر، بعد هم سونا، همه‌اش توی همون باغه به هزینه شرکت. حتی با زوج‌های رییس‌هامون هم می‌گیم و می‌خندیم. با خود رییس‌هامون هم. یعنی با هم کار می‌کنیم و باعث پیشرفت می‌شویم اما بعدش با هم پارتی می‌کنیم. کار شدید / پارتی شدید، این شعار ماست. کارآفرینی از شرکت / کار از کارمند، این هم شعار دوم‌مونه. برای همین چیزهاست که شرکتم رو دوست دارم. چیزهای کوچکتر هم هست، مثلن امروز که روز آخر هفته‌س، دیدند توی یخچال‌ها هشت تا کارتن شیر اضافی اومده، چون بیشتر همکارها مرخصی هستند. بعد ایمیل زدند و گفتند شیرها نزدیک تاریخ انقضاشونه هر چی می‌خواین ببرین خونه! مفت و مجانی! شیر پر چرب و کم چرب. من از الآن دارم به این فکر می‌کنم که به به، چقدر آخر هفته می‌تونم مفت و مجانی شیر بخورم و سلامت بشم تا دوشنبه که بر می‌کردم سر کار قوی و سالم باشم. بوس.

میان‌مایگی

آخرین روز سال ۲۰۱۳ سر کار کلن کمتر از ۱۵ نفر آمده بودیم. بقیه ۵۰-۶۰ نفرهمکارانم همه مرخصی بودند. من مرخصی نگرفتم چون می‌خواهم پول پس‌انداز کنم. شرکت ظهر تعطیل‌مان کرد. بعد هم یکی از کله‌گنده‌ها گفت برویم پاب پایین شرکت. دو دل بودم که بروم یا نه. حوصله‌ام سر می‌رود توی این برنامه‌ها. دیگر الکل مفت هم برایم انگیزه نیست.

با خودم گفتم می‌روم و زود بر می‌گردم. توی پاب همکارانم حلقه زده بودند و من لیوان به دست سعی کردم حلقه‌شان را باز کنم و خودم را بچپانم وسط حرف‌شان. حلقه‌شان با اکراه باز شد. من نمی‌فهمیدم چه می‌گویند. تازگی‌ها زبانم خیلی بد شده. مدام عذرخواهی می‌کنم و می‌گویم دوباره تکرار کنید. خودم هم نمی‌توانم حرف بزنم. یک بار همین چند روز پیش دهانم را باز کردم که حرف بزنم ولی متوجه شدم به جای جمله‌های انگلیسی عر عر گاو از دهانم خارج می‌شود. سریع دهانم را بستم. لهجه‌ام هم جوری است که انگار همین دیروز از جهرم آمده‌ام، در حالی که شش سال است خارجم. البته اوایل بهتر بودم، حتی یادم است نمره‌ی تافلم عالی شده بود، اما هی پس‌رفت کردم، تا رسید به این روزها که تا جایی که می‌شود حرف نمی‌زنم؛ توی سوپرمارکت با ایما و اشاره کارم را راه می‌اندازم و سر کار هم همیشه مداد و دفتر همراهم است و برای مخاطبم شکل می‌کشم، شکل سکوی دریایی، موج، لوله، نمودار می‌کشم و فرمول می‌نویسم. دور و برم آدم‌هایی را می‌بینم که به مراتب کمتر از من خارج بوده‌اند ولی الآن لهجه درست و حسابی دارند، حالا یا بریتیش یا آمریکن یا هر کوفتی، ولی دارند. الآن مطمئنم بهرام رادان و حسین تهی هم که ۸ هفته پیش آمدند خارج از من بهتر حرف می‌زنند. حتی گاهی فکر می‌کنم عبدی بهروانفر هم از من بهتر حرف می‌زند. این همان خواننده‌ای است که فولک می‌خواند و ته یکی از آهنگ‌هایش واژه‌ی «همه» را بسط می‌دهد و تکرارش می‌کند و یواش یواش می‌شود ممه، و بعد آخر آهنگش به هن و هن می‌افتد: «همه، همه، ممه، همه، ممه، دودول، ممه، دودول، ممه،» و آهنگش را روی دوقطبی دودول- ممه محو و تمام می‌کند؛ آره فکر می‌کنم الآن حتی عبدی بهروانفر هم بهتر از من انگلیسی حرف می‌زند.

همکارانم لیوان به دست می‌خندیدند و حرف می‌زدند. تا دیدم حیدر وارد پاب شده از حلقه جدا شدم و رفتم سراغش. حیدر الکل نمی‌خورد. رفت دم بار و یک لیوان نوشابه سفارش داد. در مورد وام مسکن و خرید خانه حرف زدیم. گفت قبل از اینجا مالزی کار می‌کرده، دو سال پیش آنجا یک آپارتمان با وام خریده و الآن اجاره داده و کرایه‌اش نه تنها قسط وام را پوشش می‌دهد بلکه ماهی ۷۰۰ چوق هم بیشتر است، یعنی ماهی ۷۰۰ چوق می‌رود توی جیبش؛ در این لحظه جیب از ریخت افتاده‌ی کاپشنش را باز کرد و با انگشت دیگرش به سمت دهانه‌ی جیب فلش زد. گفت تازگی یک سه خوابه هم توی لندن خریده.

حیدر ۹ ماه است که آمده اینجا. وقتی تازه آمده بود میز کناری من می‌نشست و نمی‌دانست کجا برود بشاشد، کجا غذا بخورد، ایستگاه اتوبوس کجاست، اجاره خانه چند است، کدام محل ارزان است، کدام الکی گران است. از من می‌پرسید. این حیدر همانی است که اوایل می‌رفت نهار روز مک‌دونالد را می‌خورد و بعد می نشست کنار دست من آروغ می‌زد. کِی؟ آن دورانی که میز روبروی‌مان دو تا داف کانادایی ۲۱ ساله می‌نشستند. آمده بودند کارآموزی. یک بار حتی حیدر دستش را دور دهانش شیپور کرد و آروغ زد. من مداد نوکی را توی رانم فرو کردم و به کارآموز‌ها و موهای طلایی‌شان زیرچشمی نگاه کردم. انگار خورشید لای موهای‌شان بود. نوک زبانم بود که بابت رفتار همکارم معذرت‌خواهی کنم. الآن چی؟ الآن حیدر ملک دارد، آپارتمان سه خوابه دارد. من بالای دو سال است اینجا هستم و تازه چند هفته پیش موفق شدم یک زیرشلواری بخرم. با زیرشلواری کمتر سرما می‌خورم. بعد از صحبت با حیدر از خودم بدم آمد. آبجویم تمام شده بود، لبه‌ی لیوان را گاز گاز می‌کردم و به حیدر گوش می‌دادم: «خیلی راحته، می‌ری بانک، با سود ۳ درصد، ۳۵ ساله وام می‌گیری…» فکر کردم چرا با لیوان خالی‌ام به صورتش نکوبم؟ «تازه یه بی‌ام‌و سری ۳ هم خریدم…» لیوان نوشابه‌اش دست نخورده بود. من فکر کردم با کشتن حیدر چیزی از مشکلات من حل نمی‌شود که هیچ، بلکه فرار از دست پلیس هم بهشان اضافه می‌شود. با همکاران دست دادم و سال نو را تبریک گفتم، به حیدر که رسیدم دو تا هم زدم روی شانه‌اش، و بعد راه افتادم سمت خانه.

توی راه احساس کردم هنوز دیر نشده، زیر لب با خودم می‌گفتم «خواستن مهمه، باید از خودم عبور کنم، باید زور بزنم و بپرم به سمت اونورِ خودم، به سمت ماورای خودم، باید از خودم عبور کنم و یه خود جدید بسازم…» همین چیزهایی که همه بلد هستند و توی کتاب‌های روانشناسی سوپرمارکتی هم در موردشان می‌نویسند. تا رسیدم خانه رفتم سراغ پخش، می‌دانستم چی باید گوش کنم، صدا را تا ته بلند کردم و با همان دو تا آکورد اول اروییکا احساس کردم خود قدیمم را جا گذاشته‌ام و دارم به سوی آینده پرواز می‌کنم. نشستم پای کامپیوتربه جستجوی آپارتمان و خواندن سایت بانک‌ها برای وام گرفتن. فکر کنم دو ساعتی رُک زده بودم به صفحه لپتاپم. صفحه پر از لکه‌های چربی بود و پشت لکه‌های چربی اعداد شش و بعضن هفت رقمی می‌دیدم، گویا اینها قیمت آپارتمان‌ها بودند. نفهمیدم کی ولی توی این دوساعت انرژیم و انگیزه‌ام دوباره ته کشیده بود.

گشنه‌ام بود. هنوز زیرشلواری نیمه‌کش‌باف تنگم پایم بود. پاچه‌هایش را کرده بودم توی جوراب. رفتم توی آشپزخانه. کمی کره روی نان مالیدم و همانجا ایستاده پای کابینت‌ها خوردم. فکر کردم آدم‌ها هر کدام یک روش زندگی دارند یک لایف‌استایل دارند، من هیچ‌کدام از این روشها را نپذیرفتم، اما با این نپذیرفتن چی نصیبم شده؟ شده‌ام آدمی با پوسته‌ی ظاهری بقیه و محتویاتی متفاوت، ذهنیاتی متفاوت. اما واقعن چه تفاوتی؟ ذهنیات من چه تفاوتی با ذهنیات حیدر دارد؟ غیر از اینکه ذهنیات حیدر به پوسته‌ی ظاهری‌اش می‌خورد و مال من؟ من اصلن چه ذهنیتی دارم؟ صرفن ایده‌های بقیه را نفی کرده‌ام و خودم هم در اندازه‌ای نبودم که جایگزینی برای این ایده‌ها عرضه کنم. حیدر پوسته‌اش و محتویات مغزش یک چیز است، یک مجموعه همگن است، ظاهر و باطن و رفتار او به هم می‌آیند و یک هویت منسجم تشکیل می‌دهند: یک کارمند میان‌مایه در حال صعود از نردبان موفقیت.

من چی؟ من در ظاهر یک کارمند میان‌مایه هستم و در باطن؟ من باطنی ندارم، همین است، همه‌اش ظاهرم است، هیچ چیز دیگری نیست، اینکه وضع مالی‌ام خراب است، اینکه گدا هستم، اینکه زندگی جنسی ندارم، اینکه دوست و رفیق ندارم، اینکه زندگی اجتماعی ندارم، اینکه ملک و ماشین و آپارتمان ندارم، هیچ‌کدام اینها هویت نیستند، ذهنیت و ایده نیستند، روش زندگی و لایف‌استایل نیستند، اینها هیچی نیستند، چون همه‌شان «کمبود» هستند، آدم یک عالمه «کمبود» را کنارهم ردیف کند که این قطار کمبودها خود به خود تبدیل به یک ذهنیت، تبدیل به یک هویت نمی‌شود، نهایتن تبدیل می‌شود به یک سطل آشغال خالی. یک لیوان شیر هم روی نان و کره‌ام سر کشیدم و برگشتم توی تخت. لپتاپم را روی بیضه‌هایم گذاشتم، پاهایم هم زیر لحاف گرم می‌شدند. قدیم‌ها وبلاگ‌های آی‌تی نوشته بودند آقایان لپ‌تاپ را روی پایین‌تنه‌شان نگذارند چون میدان مغناطیسی دارد و برای مردانگی ضرر دارد. یعنی الآن مردانگی من «هر لحظه» که می‌گذشت در حال افول بود، مثل خودم که در حال افول هستم. منظورم این است که به ازای هر برنده‌ای و هر حیدری که توی این دنیا وجود دارد و مشغول بالا رفتن است یکی هم هست که پایین می‌رود، یکی هم هست که با زیرشلواری کش‌باف زیر لحاف گرمش می‌شود و یواش یواش خوابش می‌برد.

بیدار که شدم هوا تاریک بود. باز گرسنه‌ام شده بود. انگار همیشه گرسنه‌ام است. با اینکه هیچ کاری نمی‌کنم همیشه گرسنه‌ام است. نمی‌فهمم، من که انرژی‌ای مصرف نمی‌کنم چرا این‌قدر گرسنه‌ام می‌شود؟ سر کار که پشت میز نشسته‌ام، توی خانه هم دراز کشیده‌ام، سر جمع هم روزی ۲۵ دقیقه پیاده‌روی دارم از خانه به کار و برعکس. ورزش هم که نمی‌کنم. کالری فکری هم که نمی‌سوزانم؛ چون کارمندی یعنی تکرار و با حداقل بهره‌ی هوشی هم بعد از ۳-۴ ماه آدم سوار کارش می‌شود و بعد می‌شود تکرار. تازگی‌ها که کارم هم سبک است و همان تکرار را هم ندارم، به جایش از سر کار برای دختری که دوستش دارم نامه می‌نویسم، در مورد اینکه زندگیم خالی است و برای آخر هفته هیچ برنامه‌ای ندارم. هفته‌ی بعدش هم دوباره همین‌ها را برایش به شکلی دیگر می‌نویسم. آخر نامه هم ازش معذرت‌خواهی می‌کنم که این‌قدر در مورد زندگی خالیم برایش می‌نویسم. این‌هم که کار فکری نیست، من اصلن خیلی نمی‌توانم به دوست‌دخترم فکر کنم چون گریه‌ام می گیرد؛ صرفن تکه‌هایی از خودم را برایش ایمیل می‌کنم. گاهی هم ایمیل‌هایم را به اجزای تشکیل‌دهنده‌اش تقسیم می‌کنم و توییت‌شان می‌کنم. بعد هم توییت‌ها را دوباره گِل هم می‌کنم می‌شود پست وبلاگ. منظورم این است که کلن کالری فکری هم نمی‌سوزانم.

کالری جنسی هم نمی‌سوزانم، چون دختری که دوستش دارم دو قاره آن‌ورتر است، پولم به ماساژ صابونی و فاحشه هم نمی‌رسد، خواب رنگی هم نمی‌بینم، یعنی مثلن هفته‌ی پیش خواب دوست‌دخترم را دیدم، توی کشتی بودم و کشتی‌مان داشت به یک سکو نزدیک می‌شد. من مسئول انجام کاری بودم اما هی داشتم تلاش می‌کردم شماره دوست‌دخترم را بگیرم. خط‌ها خراب بود. یعنی توی خواب حتی موفق نشدیم حرف بزنیم چه برسد به بقیه‌اش. پورن هم کار نمی‌کند. از شرکت که بر می‌گردم بعد از شام دو ساعت پورن می‌بینم اما فایده‌ای ندارد. یعنی دقیقن اتفاقی که برنامه‌اش را ریخته بودند افتاده: سکس زیاد است اما صرفن یک سراب است. سکس خیلی زیاد است اما نه توی زندگی کارمند، همه جا هست، روی جلد مجلات، توی تلویزیون و سینما، توی ستون‌های پرسش و پاسخ مسايل جنسی، اما جایش همان جاها توی رسانه است نه توی زندگی من، جیمز باند سریالی انجامش می‌دهد و من «می‌بینم»، زن توی کتاب «پنجاه سایه از خاکستری» انجامش می‌دهد و من «می‌خوانم»، زنان سریال «سکس اند ز سیتی» همین‌طور، جزییات مناسبات رختخوابی همه‌ی هنرپیشه‌ها توی روزنامه‌ها هست و من می‌دانم، همه جا از در و دیوار مترو تا توی اینترنت تبلیغ سایت‌های آنلاین دیتینگ است که داف‌های بلوند آنچنانی دست یک نره‌خر تیره‌پوست را گرفته‌اند و دورشان هم یک قلب صورتی بسته شده، ژانر ویدیوهای پورن این‌قدر گسترده شده که من حتی معنی یک سری‌شان را نمی‌دانم، توی ژانر جدیدی از پورن مردان توی پراگ با چند تا اسکناس زن‌های عادی را بدون زور تطمیع می‌کنند و گاهی همانجا ته یک پس‌کوچه‌ای آلت‌شان را می‌چپانند بهشان و فیلم می‌گیرند، خلاصه اینکه سکس «هست». مجموعه‌ی اینها این توهم را می‌دهد که «ماجرا» در جریان است و من هم علی‌القاعده بخشی از این جریان هستم. همه چیز فت و فراوان است، مشاعرم هم گول این فراوانی را خورده‌اند، گول این «تصویر» را خورده‌اند، تصویرش این‌قدر فراگیر و قشنگ است که آدم تا مدتها فکر می‌کند خودش هم جزو تیم بازیگران است، تا اینکه به خودش می‌آید و می‌بیند آلتش توی مشتش است. مشاعرم گول خورده‌اند اما غریزه‌ی حیوانی‌ام نه، غریزه‌ام فهمیده که یک «دیگری» بازی می‌کند و مرا هم در جریان بازیش قرار می‌دهد و من هم رفته رفته فکر کرده بودم که بازیگرم. اما حالا دیگر پورن هم کار نمی‌کند. خلاصه اینکه هیچ جور کالری‌ای مصرف نمی‌کنم پس چرا این‌قدر گرسنه‌ام می‌شود؟

یک نصفه کاهوی کهنه ته یخچال بود. برگ‌هایش نرم شده بودند. از جایی که نصف شده بود داشت قهوه‌ای می‌شد. کاهوهای کهنه تلخ هم می‌شوند. دوری‌های قهوه‌ای را گرفتم و یک سالاد بی‌رمقی درست کردم. کاهویش مزه یخچال می‌داد، مزه‌ی چیزی غیر از کاهو، انگار از هر چیز توی یخچال بدبوترین ملوکول‌ها را جذب کرده. کاهویم حالا تبدیل شده بود به توده‌ای سلولزی که وقتی می‌خوریش یاد لوبیا کنسروی، یاد پیاز خرد شده، یاد یک تکه مرغ که ته یخچال مشغول جان دادن است، یاد مفهوم انقراض می‌افتی. زنگ زدم به مهندس توفیقی. تلفن را که برداشت و صدایش را شنیدم پشیمان شدم. مهندس توفیقی با مهندس زیبارو قرار داشت و به من هم گفت بیا. می‌خواستند بروند آتش‌بازی سال نو را ببینند. چند تا کاهو جویدم و فکر کردم چه دروغی سر هم کنم. مهندس توفیقی آن ور خط در سکوت صدای جویدنم را می‌شنید. چرا بهش زنگ زدم؟ برنامه را گذاشتم.

من زود رسیدم و از آن‌ور مهندس هم دیر می‌رسید. دم در مترو یک زنی روی مقوا نشسته بود و روی خودش یک پتو ارتشی کشیده بود. ازم ساعت پرسید. گفتم هشت و بیست. می‌گفت دو ماه است زده به خیابان. قبلش شغل داشته. «اخراج شدی؟» به توده‌ای که بغل دستش بود اشاره کرد و گفت «آره، تقصیر این شد، پارتنرم.» سعی کردم دل‌سوزی نکنم و بهش گفتم «هام.» می‌گفت «مادرم بفهمه تو خیابونم همین شبی بلیط هواپیما می‌گیره از ایرلند میاد جمعم می‌کنه، ولی خجالت می‌کشم بهش بگم.» بهش گفتم «آره، آدم همه چیزو به همه نمی‌گه.» چند بار گفت من زن احمقی نیستم. بعد از زیر پتویش یک بطری پلمب شده شامپاین در آورد، نازش کرد و گفت «این برای تحویل ساله.» نیشش باز بود. پرسید «سیگار داری؟» موبایلم داشت زنگ می‌خورد. مهندس توفیقی بود. می‌گفت «من اینور خیابونم مهندس، دستمو بالا گرفتم، منو می‌بینی؟» می‌دیدمش ولی گفتم نه، دوست داشتم کمی بیشتر تلاشش را ببینم. همین‌طور که پای موبایل بودم مرد میان‌سالی رد شد، مکث کرد، برگشت و یک اسکناس دهی داد به زن. زنه هم تشکر کرد و بعد یک بطری نوشابه باز کرد، سرش را خالی کرد و از یک بطری چرک مایع بی‌رنگی ریخت توی نوشابه‌اش. کف‌های کوکا راه افتاده بود زیر پای من. به مهندس توفیقی گفتم دیدمت.

هوا آن‌قدری سرد نبود ولی زمستان ماها معمولن در مورد سرما حرف می‌زنیم. «آره دکتر، از اون سرماهاییه که می‌زنه به بیضه، دیگه تیر می‌کشه…» اینها را توفیقی می‌گوید و من از صمیم قلب می‌خندم. می‌رویم دنبال شام. یکی-دو جا بسته است. یکی از این رستوران زنجیره‌ای‌های متوسط‌ الحال باز است. بدترین میز دو نفره‌اش که وسط سالن است را به ما می‌دهد. به گارسن می‌گویم برویم میز کنجی که خالی است، می‌گوید نمی‌شود چون چهار نفره است. دو نوع مرغ سفارش می‌دهیم. توی منو نوشته مرغ‌ها مال بریتانی فرانسه هستند و ذرت خورده‌اند. غذا‌ها می‌رسند و نصف نصف می کنیم. من از این کار بدم می‌آید. مهندس توفیقی کلن بدغذاست. ناجور و تند تند غذا می‌خورد. وسط شام به تهران ایمیل می‌زنم و از قیمت آپارتمان و شرایط وام بانکی می‌گویم. مهندس توفیقی هم برای مهندس زیبارو اس‌ام‌اس می‌فرستد و می‌گوید شام طول کشیده و دیرتر می‌رسیم.

تکه‌ی آخر مرغ را می‌زنم سر چنگال و باهاش ته دیسم را تی می‌کشم، امیدوارم آبی، عصاره‌ای، چیزی اگر مانده برود به خورد تکه‌ی مرغم. مهندس اعتمادی بیشتر مرغی که بهش داده‌ام را نخورده. «نخوردی مهندس؟ خوشت نیومد؟» می‌گوید سیر شده ولی با بغض می‌گوید. فکر‌ی‌ام که بگویم پاس بدهد به من ولی خجالت می‌کشم، تازه، خیلی هم مرغ بدبخت را چنگالی‌اش کرده، پاره‌پاره‌اش کرد، قابل خوردن نیست. شاید چون بیضه‌هایش تیر کشیده از اشتها افتاده و مرغ را چنگال چنگال کرده؟ یا شاید کلن حالش خوب نیست و درد و مرض زندگیش را این‌طوری سر جانور مرده خالی می‌کند؟ نمی‌دانم. ولی قبل از شام برایم تعریف کرده که تازگی ماساژ بوده پس این‌قدرها هم نباید مگسی باشد. توی صورتحساب‌مان ۱۳ درصد انعام زده و کنارش نوشته اختیاری. مهندس توفیقی با انگلیسی شکسته بسته‌اش از گارسن می‌پرسد «مگه اختیاری نیست؟ پس لطفن پاکش کنید از صورتحساب‌مون.» گارسن با تعجب ولی حفظ همان لبخند همیشگی به ما نگاه می‌کند. من ناخنهایم را توی گوشت‌های دور چشم‌هایم فرو می‌کنم و سرم را پایین می‌اندازم. زیر لب می‌گویم «ولی مهندس کار درستی کردی…» دروغ هم نمی‌گویم.

با مترو می‌رویم سمت چرخ و فلک شهر، آنجا قرار است آتش‌بازی کنند. همه جا وحشتناک شلوغ است. تا حالا شهر را این‌طور ندیده‌ام. واگن مترو تقریبن پر است. یک گروه کچل انگلیسی داد و بیداد می‌کنند و می‌خندند. مهندس اعتمادی کج‌کج نگاه‌شان می‌کند و از من می‌پرسد «اینا چشونه؟» اما معلوم است منتظر جوابی هم نیست. ایستگاه بعد چند تا جوانک با پوست‌های تیره وارد می‌شوند. هندی یا پاکی، شاید هم بنگلادشی. من فشرده شدم کنار دست انگلیسی‌های کچل. مست هستند. قطار راه می‌افتد و اینرسی همه‌مان را کمی جابجا می‌کند، حفره‌های خالی واگن پرمی‌شود؛ جاگیر می‌شویم. کچل از جیب بغلش یک فلاسک در می‌آورد. کمی می‌ریزد توی درش. مایع قهوه‌ای رنگی است و بخار ازش بلند می‌شود. نگرانم قطار ترمز بزند و بریزد روی من. حین پر کردن لیوانش که چند قطره‌اش به کاپشن گران‌قیمتم پریده. بعد فکر کردم الآن آخر برج است، همین الآن که آب‌دهان و قهوه‌ی این عمله دارد می‌پاشد روی کاپشنم در نقطه‌ی دیگری از شهر حیدر جیب کاپشنش را باز کرده و ۷۰۰ چوق دارد تویش سرازیر می‌شود. فکر کردم سال جدید که حیدر را سر کار دیدم برایش بخوانم:

تو را تخت، سختی و کوشش مرا            تو را نام، تابوت و پوشش مرا

هوای واگن خفه است و بوی بازدم‌های الکلی می‌دهد. خودم را بیشتر به مهندس توفیقی فشار می‌دهم. نفس مهندس بوی سس تاباسکو می‌دهد. کچله مدام با پاکی‌ها شوخی می‌کند، لیوانش را سر می‌کشد، پاکی‌ها گاهی جوابی می‌دهند. مطمئنم به زودی دعوای‌شان می‌شود. «اینا اصن سال نوی بریتیش جشن می‌گیرن؟» کچله این را انگار از خودش داشت می‌پرسید ولی فکر کنم هر کسی که قرار بود بشنود شنید.

بیرون ایستگاه پلیس جمعیت را هدایت می‌کرد. بعضی خیابان‌ها را بسته بودند. پلیس اسب‌سوار هم بود. اسب‌های‌شان خیلی گنده هستند. یکی‌شان جلوی من داشت تاپاله می‌انداخت. اسبه سفید بود و وقتی کارش تمام شد هیجانی شد، فکر کنم به خاطر آن‌همه جمعیت. من میخ شده بودم و نگاهش می‌کردم. مهندس توفیقی آستینم را کشید، «مهندس بریم خطرناکه، این الآن لگد می‌زنه…» از اسبه که دور شدیم توفیقی هوس بستنی کرد. رفت خرید. به من مگنوم داد، خودش نعنایی، «مهندس من دل ملم به هم می‌ریزه، این نعنا کمک می‌کنه، ایران هم مرتب عرق نعنا می‌زدم، اینجا هم سر کار چایی نعنا…» یک حساب سرانگشتی کردم و دیدم تا حالا تاریخچه‌ی مکالمات من و مهندس توفیقی در احوا‌ل‌پرسی من و گزارش مهندس از دمای بیضه و وضعیت معده و روده‌اش خلاصه می‌شود. زنگ زدیم به مهندس زیبارو، گویا نزدیک هم بودیم ولی توی این سیل جمعیت امیدی نداشتم بتوانم پیدایش کنم. با جمعیت آرام جلو می‌رفتیم و در مورد این حرف می‌زدیم که باید ازدواج کنیم و بچه‌دار شویم و حتی همین الان هم دیر شده. بهش توصیه کردم که کسی را دید تا می‌تواند پول خرج کند؛ بعد آستینش را کشیدم و نگهش داشتم، با دست کل جمعیت توی خیابان را نشانش دادم و گفتم «مهندس جان، کل اینا، کل این اوباش، یکی بین‌شون نیست قده تو پول در بیاره، تو مهندسی، متخصصی، مورد پیدا کردی بریز به پاش، اونام دهن‌شون بازه واسه تو، چی فکر کردی؟»

قبل از نصف شب باران شروع شد. باز گرسنه‌ام بود. شاید هم مال بوی کیوسک هات‌داگ بود. کاشکی ته مانده مرغ مهندس توفیقی را خورده بودم. «مهندس به جای اون مرغا می‌شد با ۲ پوند اینجا همبر و هات‌داگ بزنیما.» تحریکم کارساز شده بود و مهندس توفیقی رفته بود دم بساط‌شان و داشت هات‌داگ‌ها را انگشت می‌زد. فکر کردم رقت‌انگیز است شب سال نو به جای بغل کردن زنی و ماچ و بوسه با مهندس توفیقی زیر باران هات‌داگ بخوریم. «مهندس آشغاله ولش کن،» کشیدمش این‌ور. شمارش معکوس شروع شده بود. ۱۰، ۹، ۸، ۷، فکر کردم کاشکی می‌شد. ۳، ۲، ۱، بعد چرخ و فلک یک‌هو نورانی شد، ازش یک عالمه فشفشه و ترقه و موشک در رفت. فشفشه‌ها می‌رفتند هوا، بالاتر از همه ما، هزار تکه می‌شدند و بعد محو می‌شدند، حتی دود هم نداشتند. فکر کردم کاشکی می‌شد من هم با یکی از همین فشفشه‌ها می‌رفتم هوا، بالاتر از همه، از آن بالا شهر را می‌دیدم، شهر از تعدادی مکعب تشکیل شده، تعدادی مگس لای مکعب‌ها می‌لولند و همدیگر را می‌خورند، من هزار تکه می‌شدم، لحظه‌ای همه جا را روشن می‌کردم و بعد تمام می‌شدم.